IS-SIT LETTERARJU TA' PHILIP ELLUL

DRAMM TAL-PASSJONI - ATT I

L-AWTUR
POEZIJI - I
POEZIJI - II
POEZIJI - III
POEZIJI - IV
POEZIJI FUQ STIL 'HAJKU'
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT I
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT II
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT III
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT IV
PROZA
DRAMA KOMIKA
DRAMA SERJA
XI KITBIET OHRA
KTIEB TAL-VIZITATURI

"MAGHKOM SA L-AHHAR TAZ-ZMIEN" (Dramm tal-Passjoni)

JIEHDU SEHEM:

Gesu’ ta’ Nazaret

L-Appostli : Pietru (Xmun) – Gwanni – Guda l-Iskarjota - Gakbu – Indri` - Bartilmew – Mattew –Tumas - Gakbu ta’ Alfew – Guda Taddew - Xmun L-Imheggeg – Filippu.

Is-Sanhedrin : Hannas – Caiaphas – Eleazar – Agar – Zerah - Guzeppi ta’ Arimatea – Nikodemu.

Fil-Pretorju : Ponzju Pilatu – Claudia – Longinus – Quintilius - Artus - Petronius.

Ghand Erodi : Erodi Antipas – Rakel – Merari.

Ohrajn : In-Narratur – Marija, Omm Gesu’ – Marija Maddalena -Il-Veronika – Barabba – Xmun ic-Cirenew - Ic-Centurjun – Salome - Irgiel ta’ Ghemmaws – Marta - Marija – L-Aghma – Iz-Zaghzugh Ghani – L-Adultera, Ecc.

 

Dixxipli ta’ Gesu’ – Membri tas-Sinedriju – Nies ta’ Gerusalemm – Zeffiena ghand Erodi – Suldati Rumani – Qaddejja tal-palazz tal-Qassisin il-Kbar – Suldati Lhud – Qaddejja ta’ Erodi – Qaddejja ta’ Pilatu – Manigoldi – Bikkejja - Farizej, ecc.

 

 

L-EWWEL ATT

Xena I

Medda kbira ta’ art. Xi sigar fil-madwar. Jidher Gesu’ bilqieghda, mdawwar mill-Appostli u xi dixxipli ohra tieghu. Ikun hemm ukoll Nikodemu, wiehed mill-membri tas-Sinedriju tal-Lhud.

NARRATUR: Gesu’ ta’ Nazaret hu bniedem li garr mieghu folol kbar ta’ nies u ghallimhom kif ghandhom jghixu skond dak li jrid Alla, missieru. Ahna se nghixu flimkien ma’ Gesu’ mumenti importanti fil-hajja pubblika tieghu, sa meta jasal biex imut fuq is-salib u mbaghad iqum mill-mewt bil-glorja!

- Pawsa qasira -

NARRATUR: Hawnhekk se naraw lil Gesu’ jghallem lid-dixxipli tieghu u jghidilhom kif ghandhom jitolbu.

 

GESU’: Imberkin il-foqra f’qalbhom, ghax ghalihom hi s-Saltna tas-sema. Imberkin l-imnikkta, ghax huma jitfarrgu. Imberkin dawk li huma bil-guh u l-ghatx tal-Gustizzja, ghax huma jkunu mxebbghin. Imberkin dawk li jhennu, ghax huma jkollhom min ihenn ghalihom. Imberkin dawk li ghandhom qalbhom safja, ghax huma jaraw lil Alla. Imberkin dawk li jgibu l-paci, ghax huma jissemmew ulied Alla. Imberkin dawk li huma ippersegwitati minhabba s-Sewwa, ghax taghhom hi s-Saltna tas-sema. Imberkin intom meta jghajrukom, jippersegwitawkom u jghidu kull tip ta’ gideb fuqkom, minhabba fija. Ifirhu u thennew, ghax hlaskom ikun kbir fis-sema!!

TUMAS: Mulej, ghallimna nitolbu!

GESU’: Meta titolbu ghidu hekk: "Missierna li inti fis-smewwiet, jitqaddes ismek, tigi saltnatek, ikun dak li trid int kif fis-sema hekk ukoll fl-art. Hobzna ta’ kull jum aghtina llum, ahfrilna dnubietna bhal ma nahfru lil min hu hati ghalina; la ddahhalniex fit-tigrib, izda ehlisna mid-deni." - Pawsa qasira -Tassew nghidilkom li jekk tahfru lin-nies htijiethom, jahfrilkom ukoll missierkom li hu fis-sema! Itolbu u jinghatalkom; fittxu u ssibu; habbtu u jifthulkom. Ghax kull min jitlob jaqla’, min ifittex isib, u min ihabbat jifthulu.

L-GHANI: Mghallem, x’ghandi naghmel biex nikseb il-hajja ta’ dejjem?

GESU’: Zaghzugh, il-Kmandamenti tafhom: la toqtolx, la tiznix, la tixhidx bil-gideb, la zzommx dak li ghandek taghti, weggah lil missierek u lil ommok?

L-GHANI: Mghallem, dawn kollha haristhom sa minn meta kont ghadni zghir hafna!

GESU’: Tajjeb! Haga wahda jonqsok: mur bigh kull ma ghandek, aghtih lill-foqra u jkollok tezor fis-sema; imbaghad ejja warajja.

- Iz-Zaghzugh l-Ghani ihares, jithasseb xi ftit, imbaghad jitlaq minn fuq il-palk. -

GESU’: Kemm hi haga tqila li dawk li huma ghonja jidhlu fis-Saltna ta’ Alla! Hu ehfef li gemel jghaddi minn ghajn ta’ labra milli jidhol ghani fis-Saltna tas-sema!

MARA: Mghallem, mela min jista’ jsalva?!

GESU’: Ghall-bnedmin dan ma jistax ikun, imma mhux ghal Alla, ghax ghal Alla kollox jista’ jkun!

PIETRU: Mghallem, ara, ahna hallejna kollox u gejna warajk.

GESU’: Nghidilkom is-sewwa, m’hemm hadd li halla kull ma ghandu minhabba fija u l-Evangelju, li ma jehux minn issa, f’dan iz-zmien, mitt darba izjed milli ghandu, flimkien ma’ mohqrijiet, u fiz-zmien li gej il-hajja ta’ dejjem!

NIKODEMU: Mghallem, liema hu l-ewwel fost il-kmandamenti kollha?

GESU’: L-ewwel hu: "Isma’, ja Israel! Il-Mulej, Alla taghna, hu l-Mulej wahdu. Mela hobb lill-Mulej Alla tieghek b’qalbek kollha, b’mohhok kollu u bil-qawwa tieghek kollha." It-tieni hu dan: "Hobb lil ghajrek bhalek innifsek."

NIKODEMU: Tajjeb, Mghallem, ghidt is-sewwa ghax wiehed hu Alla u m’hemmx iehor ghajru!

GESU’:- Lil Nikodemu - Inti mintix boghod mis-Saltna ta’ Alla!

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena II


Gesu’ jidher miexi flimkien ma’ l-Appostli u xi dixxipli minn tieghu. Jieqaf hdejh wiehed ragel aghma minn twelidu.

NARRATUR: Gesu’ jfejjaq lir-ragel aghma minn twelidu. Kulhadd jibqa’ mistaghgeb b’li jkun gara. Ikun hemm xi whud li ma jemmnux bil-miraklu li ghamel Gesu’ u jirrabjaw ghalih.

 

GAKBU: Mghallem, min hu l-midneb, dan ir-ragel jew il-genituri tieghu, biex twieled aghma?

GESU’: La hu u lanqas il-genituri tieghu ma huma, imma dan sehh biex jidhru l-ghemejjel ta’ Alla fih. Tassew nghidilkom li kemm indum fid-dinja, jiena hu d-Dawl tad-dinja.

AGHMA: Mulej, Gesu’, henn ghalina jahasra!

GESU’: X’tixtieq, ibni?

AGHMA: Li nara, Mulej!

- Gesu’ jaghmel idejh fuq ghajnejn l-aghma, u mbaghad jitlaq flimkien mad-dixxipli tieghu. -

AGHMA: Qed nara, qed nara!

- Jidhlu tlett irgiel. -

RAGEL 1: Dan mhux dak li kien ikun bilqieghda jittallab?

RAGEL 2: Iva, hu kollu kemm hu!

RAGEL 3: Le, mhux hu, imma jixbhu tassew!

AGHMA: - jghajjat - Jiena hu, jiena hu!

RAGEL 3: Kif infethulek ghajnejk?

AGHMA: Gesu’ ta’ Nazaret pogga jdejh fuq ghajnejja u bdejt nara!

RAGEL 2: Fejn hu dan li qed issemmi?

AGHMA: Ma nafx!

RAGEL 1: Dan il-bniedem li fejqek mhux gej minghand Alla, ghax ma jharisx is-Sibt!

RAGEL 2: U kif jista’ wiehed li hu midneb jaghmel sinjal bhal dan?

RAGEL 3: Int xi tghid fuq dan li fetahlek ghajnejk?

AGHMA: Hu profeta!

RAGEL 2: Dan il-bniedem hu midneb! Kif seta’ jaghmel dan?!

AGHMA: Jekk hux midneb ma nafx; dan biss naf: li kont aghma u issa qed nara! Jaqaw tridu ssiru dixxipli tieghu?

RAGEL 1: Int dixxiplu tieghu! Ahna ta’ Mose’ dixxipli! Ahna nafu li Alla kellem lil Mose’, imma dan li qed issemmi ma nafux minn fejn inqala’! - Jitilqu `l hemm. -

- Jidhol Gesu’ u l-Appostli mexjin warajh. X’hin jarah, l-aghma jmur jigri ghal hdejh. -

GESU’: Int temmen f’Bin il-Bniedem?

AGHMA: Min hu, Mulej, biex nemmen fih?

GESU’: Int qieghed tarah, u hu dak li qieghed jitkellem mieghek.

AGHMA: Nemmen, Mulej!

GESU’: Jien gejt fid-dinja biex naghmel ghazla, biex dawk li ma jarawx jaraw u dawk li jaraw isiru ghomja!

 

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena III

Post qrib l-Gholja taz-Zebbug. Gesu’ jinsab bilqieghda u madwaru naraw lill-Appostli u xi dixxipli tieghu. Ikun hemm ukoll xi Farizej qalb il-folla.

NARRATUR: Gesu’ jahfer lil kull wiehed minna, minghajr ebda kundizzjoni. Hawnhekk se narawh jahfer id-dnubiet ta’ wahda mara li nqabdet f’adulterju. Naraw ukoll lil Gesu’ jghallem lid-dixxipli tieghu u jurihom li hu r-Raghaj it-Tajjeb.

 

- Jidhlu xi rgiel Lhud. Maghhom ghandhom mara liebsa lbies mqatta’ u qieghda tibki. -

RAGEL: Mghallem, din il-mara nqabdet tizni fil-fatt! Issa fil-Ligi ta’ Mose’ hemm ordni li ahna ghandna nhaggru nisa bhal dawn. Inti xi tghid?

GESU’: Min minnkom hu minghajr ebda tebgha ta’ dnub, jitfa’ hu l-ewwel gebla lejha.

- L-irgiel Lhud iharsu kollha lejn xulxin, imbaghad johorgu ‘l barra, minghajr ma jitfghu ebda gebla. 

GESU’: Mara, fejn marru dawk l-irgiel li riedu jhaggruk? Hadd ma kkundannak?

ADULTERA: Hadd, ja Sidi!

GESU’: Anqas jien ma nikkundannak! Mur u minn issa `l quddiem tidnibx aktar!

- Il-mara adultera titlaq. -

- Pawsa qasira -

GESU’: Jiena hu d-Dawl tad-dinja; min jimxi warajja ma jimxix fid-dlam, imma jkollu d-dawl tal-hajja!

FARIZEW 1: Mghallem, int tixhed lilek innifsek; ix-xhieda tieghek ma tghoddx!

GESU’: Imqar jekk jien nixhed lili nnifsi, ix-xhieda tieghi tghodd, ghax naf mnejn gej u fejn sejjer. Intom taghmlu haqq fuq li jidher; jien ma naghmel haqq minn hadd! Jekk naghmel haqq jien, il-haqq tieghi hu fis-sewwa, ghax minix wahdi, imma jien u dak li baghatni. Fil-Ligi taghkom hu miktub li x-xhieda ta’ tnejn min-nies tghodd. Jien hu li nixhed lili nnifsi, u lili jixhidli Missieri li baghatni!

FARIZEW 2: Mghallem, fejn hu Missierek li ssemmi?

GESU’: Intom la tafu lili u lanqas lil Missieri; li kontu tafu lili, kontu tafu `l Missieri wkoll! - Pawsa qasira – Jiena mmur, u intom tfittxuni u fi dnubietkom tmutu. Fejn sejjer jien intom ma tistghux tigu!

FARIZEW 3: Jaqaw se toqtol lilek innifsek, biex qed tghid: "Fejn sejjer jien intom ma tistghux tigu?"

GESU’: Intom minn hawn isfel, jien minn fuq: intom minn din id-dinja, jien minix minn din id-dinja! Ghalhekk ghidtilkom li tmutu fi dnubietkom, ghax jekk ma temmnux li hu jien, tmutu tassew fi dnubietkom!

FARIZEW 1: Imma int min int?!!

GESU’: Sewwa sew dak li qed nghidilkom. Meta tghollu lil Bin il-Bniedem taghrfu li jiena hu, u li minn rajja ma naghmel xejn, imma nitkellem fuq dak li ghallimni l-Missier! - Pawsa qasira - Tassew nghidilkom li jiena hu l-Bieb tan-naghag! Min jidhol minni jkun mehlus, jidhol u johrog u jsib il-mergha. Jiena gejt biex ikollkom il-hajja u jkollkom bil-kotra! Jiena hu r-Raghaj it-Tajjeb, li jaghti hajtu ghan-naghag tieghu. Jiena naghraf in-naghag tieghi u n-naghag tieghi jaghrfu lili; bhalma l-Missier jaghraf lili u jien naghraf lil Missieri! Ghalhekk il-Missier ihobbni, ghax jiena naghti hajti biex nerga’ nehodha. Ghandi s-setgha naghtiha u ghandi s-setgha nerga’ nehodha!

FARIZEW 2: Dan il-bniedem ghandu xitan fih u qieghed jhewden; m’intomx qed tindunaw?!

PIETRU: Dan mhux kliem ta’ min ghandu xitan fih! Jaqaw xitan jista’ jiftah ghajnejn il-ghomja?!

FARIZEW 3: Mghallem, kemm se ddum taqlaghlna ruhna? Jekk int il-Messija, ghidilna bla habi!

GESU’: Ghidtilkom u ma temmnux; l-ghemejjel li naghmel f’isem missieri, huma jixhdu ghalija. Imma intom ma temmnux, ghax m’intomx min-naghag tieghi! In-naghag tieghi jisimghu lehni, jien naghrafhom u jigu warajja, u jien naghtihom il-hajja ta’ dejjem. Huma ma jintilfu qatt u hadd ma jahtafhomli minn idejja. Missieri, li tahomli, hu aqwa minn kulhadd, u ma jista’ hadd jahtafhom minn id Missieri! Jien u l-Missier haga wahda!

- Jidhol jigri qaddej ta’ Marta u Marija, hut Lazzru. -

QADDEJ: Mulej, Lazzru jinsab marid sew!

GESU’: Tibzax, tinkwetax ruhek! Din il-marda li ghandu Lazzru mhix tal-mewt, imma ghal sebh Alla, biex ikun jista’ jissebbah l-Iben ta’ Alla biha! Uliedi, imxi ha mmorru sa ghandu! Lazzru, il-habib taghna, jinsab rieqed; imma rrid immur biex inqajmu!

MATTEW: Jekk inhu rieqed, allura jfiq!

GESU’: Le Mattew, Lazzru miet. U nifrah minhabba fikom li ma kontx hemm, biex temmnu; imma imxi ha mmorru hdejh.

TUMAS: Ha mmorru ahna wkoll biex immutu mieghu!

Black-out ghal tletin sekonda. Muzika. Imbaghad jergghu jinxteghlu d-dawl. Tibqa’ l-istess xena ta’ qabel.

MARTA: Mulej, Mulej! Li kieku kont hawn hija ma kienx imut! Imma mqar issa, naf li kull ma inti titlob `l Alla, jaghtihulek minnufih!

GESU’: Tibzax Marta, huk iqum!

MARTA: Naf li jqum, Mulej, fl-ahhar jum.

GESU’: Jiena hu l-Qawmien u l-Hajja; min jemmen fija, imqar jekk imut, ikollu l-hajja! U kull min hu haj u jemmen fija, ma jmut qatt!

MARTA: Iva, Mulej, jien nemmen li int il-Messija, Bin Alla, li gie fid-dinja. - Tohrog u tmur tghid lil ohtha Marija biex tigi. -

- Pawsa qasira. Tidhol Marija, flimkien ma’ Marta. -

MARIJA: Mulej, hija kien jibqa’ haj kieku int kont tkun maghna!

GESU’: Fejn qeghidtuh?

MARIJA: Mulej, ejja u ara!

- Marta u Marija jiehdu lil Gesu’ fejn ikun hemm qabar mghotti b’gebla kbira. Gesu’ jibda jibki. -

MARA 1: Ara kemm kien ihobbu lil Lazzru!

MARA 2: Ma setax dan, li fetah ghajnejn il-aghma, jaghmel li dan ma jmutx?

GESU’: Nehhu l-gebla!

MARTA: Mulej, dan diga’ niten, ghax ilu erbat ijiem mejjet!

GESU’: Jiena ma ghidtlikx li jekk temmen, tara l-ghegubijiet ta’ Alla? Nehhu l-gebla!

- Zewg dixxipli ta’ Gesu’ jnehhu l-gebla tal-qabar. -

GESU’: Missier, nizzik hajr li smajtni! Jien kont naf li int dejjem tismaghni, imma ghidtu minhabba dawn in-nies li hawn madwari, biex jemmnu li inti bghattni. - b’lehen qawwi - Lazzru ohrog!!

- Lazzru johrog minn gol-qabar mimli faxex. Kulhadd jibqa’ mistaghgeb ghall-ahhar. -

GESU’: Hollulu l-faxex u halluh imur fis-sliem!

- Marta u Marija jintefghu f’riglejn Gesu’ jirringrazzjawh. -

Muzika. Black-out. Jinzel is-siparju.


TMIEM L-EWWEL ATT

 (C) Philip Ellul - Kull Dritt Huwa Riservat.