IS-SIT LETTERARJU TA' PHILIP ELLUL

DRAMM TAL-PASSJONI - ATT II

L-AWTUR
POEZIJI - I
POEZIJI - II
POEZIJI - III
POEZIJI - IV
POEZIJI FUQ STIL 'HAJKU'
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT I
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT II
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT III
DRAMM TAL-PASSJONI - ATT IV
PROZA
DRAMA KOMIKA
DRAMA SERJA
XI KITBIET OHRA
KTIEB TAL-VIZITATURI

"MAGHKOM SA L-AHHAR TAZ-ZMIEN" (Dramm tal-Passjoni)

IT-TIENI ATT

Xena I

Betanja. Id-dar ta’ Xmun l-Imgiddem. Sala b’mejda fin-nofs. Jidhru Xmun, Gesu’, l-Appostli u xi Kbarat tal-Poplu.

NARRATUR: Gesu’ jinsab ghand Xmun l-Imgiddem, gewwa Betanja. Fadal sitt ijiem biss qabel il-Festa ta’ l-Ghid.

 

XMUN: Mghallem, tassew qed inhossni ferhan li inti ghogbok tigi taghmel l-ikla ghandi!

GESU’: Xtaqt hafna, Xmun, li nigi nzurek u xewqti qtajtha.

- Tidhol mara tigri gol-kamra u tintefa’ f’riglejn Gesu’ tibki. -

ELEAZAR: Din x’dahlet taghmel hawn gew?! Mara midinba bhalha! Missha tisthi tohrog barra!

XMUN: Tassew, keccuha `l barra minn dari!

GESU’: Le, Xmun. Halliha!

XMUN: Mghallem, din mara tad-dnub u ma jisthoqqilhiex tidhol go dari. U dak il-fwieha kollu li qieghda tahli, mhux ahjar marret taghtih karita’ lill-foqra?

GESU’: Ghaliex qed titkellem hekk, Xmun? Din il-mara li inti qed takkuza, dilkitli riglejja bil-fwieha, messhithomli b’xagharha u ma waqfitx tbushom. Minn dan kollu inti ma ghamiltli xejn. Din il-mara se jinhafrulha dnubietha ghax habbet hafna.

ELEAZAR: Kif jista’ jkun li int tahfer id-dnubiet?!

GESU’: Iskot, Eleazar. - Idur lejn il-mara - Mur bis-sliem, mara, u mil-lum `il quddiem, tidnibx iktar.

XMUN: B’liema setgha qed taghmel dan l-ghemil, Mghallem?

ELEAZAR: Alla biss jista’ jahfer id-dnubiet.

GESU’: Tassew nghidilkom li ghadkom ma fhimtux ghala jiena gejt fid-dinja!

Black-out. Pawsa muzikali.


Xena II

Gerusalemm. Pjazza kbira. Folla kbira ta’ nies bil-palm f’idejhom. Gesu’ jghaddi minn nofshom fuq hmara, akkumpanjat mill-Appostli.

NARRATUR: Gesu’ jidhol Gerusalemm trijonfalment fuq hmara, flimkien mad-dixxipli tieghu. Il-kotra tifrah hafna bih u tilqghu bit-tixjir tal-palm.

 

FOLLA: Hosanna! Hosanna, Mulej!

RAGEL 1: Merhba O Sultan!

RAGEL 2: Nilqghuk fostna gewwa Gerusalemm!

MARA 1: Imbierek il-sultan li gej f’isem il-Mulej!

FOLLA: Hosanna!

MARA 2: Sliem fis-sema u glorja fil-gholi tas-smewwiet!

FOLLA: Hosanna, Hosanna fil-gholi tas-smewwiet!

AGAR: Mghallem, canfarhom lid-dixxipli tieghek!

GESU’: Nghidilkom li, jekk jisktu huma, jghajjat il-gebel!

FOLLA: Viva s-sultan taghna! Viva l-Messija! Hosanna!!

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena III

Is-Sinedriju. Jidhlu Hannas. Caiaphas, Agar, Zerah, Nikodemu, Guzeppi ta’ Arimateja, Eleazar, u mbaghad jidhol Guda.

NARRATUR: Il-membri tal-Kunsill tas-Sinedriju jiltaqghu biex jiddiskutu b’liema mod ser jehilsu minn Gesu’ u t-taghlim li kien qieghed ixerred.

 

HANNAS: Hbieb, hemm bzonn naraw x’ser naghmlu b’dan Gesu’ ta’ Nazaret. Qieghed ikun ta’ theddida ghar-religjon taghna!

ZERAH: Tassew, Rabbi Hannas. Sewwa qed tghid. Dan ir-ragel sahansitra qed jghid li hu l-Messija, l-Iben t’Alla.

NIKODEMU: Imma intom ma tqisux il-kobor tieghu? Qatt ma smajtuh jghallem lin-nies? Qatt ma rajtuh jaghmel xi miraklu?

CAIAPHAS: U hallina mill-mistoqsijiet, Nikodemu! Tghidlix li qieghed temmen fil-mirakli li qed jaghmel dan il-bniedem qarrieq?!

NIKODEMU: Rabbi Caiaphas, jiena kellimt lil dan Gesu’. Tassew bqajt impressjonat bil-kliem tieghu. Jiena nemmen li dan il-bniedem hu tassew kbir.

GUZEPPI: Jien ukoll smajtu jitkellem u nqisu bhala bniedem ta’ gherf kbir u uniku.

ZERAH: Ma jistax ikun li intom dortu ghal ma Gesu’. Misskom tisthu tghidu dan il-kliem! Qeghdin temmnu fi bniedem li hsara biss jista’ jgib fostna.

HANNAS: Guzeppi, Nikodemu, ahjar titilqu `l barra minn hawn, ghax jekk intom temmnu f’Gesu’, m’ghandkomx aktar x’taqsmu maghna!

NIKODEMU: Tibzax, Rabbi Hannas, hekk se naghmel jien. Ha nitlaq u nhallikom taghmlu li tridu.

GUZEPPI: U jien se mmur ukoll, flimkien ma’ Nikodemu.

CAIAPHAS: Morru mela, imxu wara dak il-qarrieq! U halluna bi kwietna.

- Guzeppi u Nikodemu jitilqu. Jidhol Guda l-Iskarjota. -

ZERAH: Ara sehibna Guda! X’giebek `l hawn illum?

GUDA: Isimghuni x’se nghidilkom. Jien lest li naghtikom lil Gesu’ ta’ Nazaret f’idejkom, u intom taghtuni hamsin bicca tal-fidda bhala hlas.

AGAR: Din tinstema’ xi haga interessanti.

ZERAH: Guda, din tieghek hi offerta tajba hafna. Pero’, hamsin bicca tal-fidda huma wisq ghalina.

HANNAS: Tassew, huwa minnu li qal Zerah.

GUDA: Allura, kemm se taghtuni minflok hamsin bicca?

CAIAPHAS: Ara, bi tletin bicca tal-fidda taccetta li taghtina lil Gesu’?

HANNAS: X’tahseb Guda?

- Guda jahsibha xi ftit. -

GUDA: Iva, naccetta. Aghtuni tletin bicca tal-fidda u Gesu’ jkun taghkom.

ZERAH: Tajjeb mela. Issa ninsabu miftehmin! Pero’ rridu nergghu niltaqghu biex niftehmu meta sejrin biex naqbdu lil Gesu’.

CAIAPHAS: Eleazar, mur gib tletin bicca tal-fidda ghal Guda.

ELEAZAR: Sejjer, Rabbi Caiaphas.

- Eleazar johrog -

ZERAH: Sa fl-ahhar se jirnexxielna nehilsu minn Gesu’!

- Pawsa qasira. Eleazar jidhol b’borza zghira f’idu li fiha hemm it-tletin bicca tal-fidda. -

ELEAZAR: Hawn hudhom, Guda. Ghandek it-tletin bicca tal-fidda.

HANNAS: Nirringrazzjawk ta’ l-ghajnuna tieghek Guda. Issa tista’ tmur. Nergghu niltaqghu!

GUDA: Iva, hbieb, nergghu niltaqghu!

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena IV

Pjazza go Gerusalemm. Jidhol Gesu’, flimkien ma’ l-Appostli.

NARRATUR: Wasal l-ewwel jum ta’ l-Azzmi. Gesu’ iqabbad lid-dixxipli tieghu biex imorru jhejjulu l-ikla ta’ l-Ghid li kienet issir ta’ kull sena mil-Lhud. Waqt din l-ikla huma kienu jissagrifikaw il-haruf ta’ l-Ghid.

 

GESU’: Pietru, Gwanni, isma’ ha nkellimkom.

PIETRU: Ghidilna Mghallem.

GESU’: Illum tafu li hu l-ewwel jum ta’ l-Azzmi. Jien nixtieq li naghmel l-ikla ta’ l-Ghid maghkom illejla.

GWANNI: Allura x’tixtieq minghandna Mghallem?

GESU’: Isimghuni, irridkom li tmorru thejju ghall-ikla ta’ llejla, halli nkunu nistghu nieklu l-haruf flimkien.

PIETRU: Fejn tridna nhejju, Mghallem?

GESU’: Araw, morru fit-triq li taghti ghat-tempju u hemmhekk ghandu jkun hemm ragel qieghed jistenniekom. Lil dan taghrfuh ghax ikollu garra f’idu. Ibqghu mexjin mieghu u hu jwassalkom sa dar. Idhlu u kellmu lis-sid ta’ din id-dar u ghidulu li l-Imghallem xtaq ikun jaf fejn hi l-kamra li fiha se niccelebraw l-ikla ta’ l-Ghid. Hu jurikom il-post, u intom hejju kollox hemmhekk.

PIETRU: Kollox sew Mghallem, arana sejrin.

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena V

Kamra b’mejda twila fin-nofs. Jidhlu l-Appostli u jpoggu bilqieghda madwarha. Imbaghad jidhol Gesu’ u jpoggi bilqieghda f’nofshom. Fuq il-mejda jkun hemm tlettax –il platt, u fin-nofs, fejn ikun Gesu’, ikun hemm kalci mdaqqas u hobza tal-hmira tonda.

NARRATUR: Gesu’ u l-Appostli jingabru flimkien ghall-ikla ta’ l-Ghid, l-ahhar ikla ta’ Gesu’ mad-dixxipli tieghu qabel jinghata f’idejn is-Sanhedrin.

 

GESU’: Kelli xewqa kbira li naghmel din l-ikla maghkom qabel ma’ tasal is-Siegha tad-Dlamijiet. Tassew nghidilkom li din l-ikla minix ser nerga’ naghmilha sakemm ma tkunx sehhet ghal kollox fis-Saltna tas-sema.

- Gesu’ jaqbad il-kalci f’idu u jghollih `il fuq. -

GESU’: Hudu dan il-kalci mimli bl-inbid u aqsmuh bejnietkom. Nghidilkom li minn issa `l quddiem ma nixrobx aktar minn frott id-dielja, sa ma tigi s-Saltna t’Alla.

- L-Appostli jixorbu mill-kalci wiehed wara l-iehor. -

- Gesu’ jaqbad il-hobza u jaqsamha min-nofs. -

GESU’: Dan hu gismi li jinghata ghalikom, ghall-mahfra tad-dnubiet. Nitlobkom tibqghu taghmlu dan bhala tifkira tieghi. - Pawsa qasira - Tassew nghidilkom li l-kalci li minnu xrobtu l-inbid huwa l-Patt il-Gdid b’demmi, id-demm li jixxerred ghalikom.

- L-Appostli jghaddu l-hobza wiehed lill-iehor u jiehdu bicca zghira kull wiehed. -

GESU’: Issa ejjew halli nahslilkom riglejkom.

- Gesu’ jqum minn fuq il-mejda, jilbes fardal ma’ qaddu, iferragh l-ilma go lenbija u jibda jahsel riglejn l-Appostli, wiehed wiehed. Imbaghad jixxuttahomlhom bil-fardal ta’ ma’ qaddu. -

PIETRU: Mulej, int lili ser tahsilli riglejja?! Dan ma jkun qatt Mulej!

GESU’: Kun af, Pietru, li jekk ma nahsillekx riglejk, int ma jkollok x’taqsam xejn mieghi!

PIETRU: Mela mhux riglejja biss ahsilli Mulej, imma rasi u jdejja wkoll!

GESU’: Pietru, min hu mahsul, ma ghandux ghalfejn joqghod jinhasel, hlief saqajh, ghax hu jkun nadif . Intom indaf, izda mhux ilkoll!

- X’hin ilesti mill-hasil tar-riglejn, Gesu’ jerga’ jnehhi l-fardal u jpoggi mill-gdid bilqieghda madwar il-mejda flimkien ma’ l-Appostli. -

GESU’: Rajtuni nahslilkom riglejkom. Tassew nghidilkom, li intom ghandkom taghmlu l-istess bejnietkom u tahslu riglejn xulxin. Ghax kif ghamilt jien maghkom, hekk taghmlu intom ukoll bejnietkom. - Pawsa qasira. - Qed inhossni tassew imhawwad.

PIETRU: X’qed thoss Mghallem?

GESU’: Tassew nghidilkom li llum wiehed minnkom, li qieghed bilqieghda mieghi fuq din il-mejda, ser jittradini!

- L-Appostli jibdew iharsu lejn xulxin, mifxula ghal dak li qalilhom Gesu’. -

GWANNI: Mghallem jien ma ttradejtekx zgur!

GAKBU: Jien anqas, Mulej.

FILIPPU: U l-anqas jien.

PIETRU: Mulej, ghidilna min hu dak li se jittradik!

GESU’: Dak li se jittradini huwa dak li se nbill din il-bicca hobz fi platt wiehed mieghu, u naghtihielu.

- Gesu’ jaqbad bicca hobz, ibillha fl-inbid u jaghtiha lil Guda l-Iskarjota.-

GESU’: Mur Guda, u dak li ghandek taghmlu, fittex ghamlu u ddumx!

- Guda jitlaq jigri ‘l barra.-

GWANNI: Mela Guda hu t-traditur tieghek, Mulej!

- Gesu’ ma jwiegeb xejn. -

- Pawsa qasira. -

GESU’: Uliedi, ftit iehor se ndum maghkom. Fejn se mmur jien, intom ma tistghux tigu. Jien naghtikom Kmandament gdid: Hobbu lil xulxin kif habbejtkom jien. Minn dan jaghrfukom illi intom id-dixxipli tieghi.

PIETRU: Allura fejn se tmur, Mghallem, biex ahna ma nistghux nigu mieghek?

GESU’: Fejn sejjer jien, int ma tistax tigi ghalissa.

PIETRU: Ghaliex Mulej ma nistax nigi? Jiena nahlef li lest li mmut ghalik!

GESU’: Pietru, tassew nghidlek, li llejla, qabel ma s-serduk jidden darbtejn, inti tkun diga’ chadt tliet darbiet li ma tafnix!

PIETRU: Dan ma naghmlu qatt, Mulej!

- Pawsa qasira. -

GESU’: Uliedi, thallux li qalbkom tithawwad minhabba fija. Jien sejjer inhejjilkom post fejn tghammru. Imbaghad nerga’ nigi biex nehodkom mieghi. It-triq li minnha se nghaddi, intom tafuha.

TUMAS: Mulej, ahna ma nafux fejn sejjer! Din it-triq kif se nsiru nafuha?

GESU’: Jien hu t-Triq, il-Verita’ u l-Hajja. Hadd ma jmur ghand il-Missier jekk mhux permezz tieghi.

FILIPPU: Mulej, ghalina jkun bizzejjed jekk inti turina lill-Missier.

GESU’: Filippu, ili daqshekk maghkom, u ghadek ma gharaftnix?! Min jara lili, jara lil Missieri!

- Pawsa qasira. -

GESU’: Uliedi, jekk thobbuni, harsu l-Kmandamenti tieghi. Min izomm il-kmandamenti tieghi u jharishom, dak hu li jhobbni, u min ihobb lili jkun ihobb ukoll lil Missieri. Smajtu x’ghidtilkom: Jiena sejjer u nerga’ nigi ghandkom. U qed nghidilkom dan minn issa qabel ma jsehh, halli mbaghad, meta jsehh, temmnu. Minix se nkellimkom aktar fit-tul, ghax il-Princep tad-dinja gej. Kontra tieghi xejn ma jista’ jaghmel; izda halli d-dinja taghraf li jiena nhobbu lil Missieri u se naghmel kif ordnali hu. - Gesu’ jgholli rasu lejn is-sema. - Missier, is-siegha waslet; aghti glorja lil ibnek, biex ibnek jaghti glorja lilek. Issa qumu! Imxu! Ejjew nitilqu minn hawn! Ghax dak li se jittradini qieghed fil-qrib!

Black-out. Pawsa muzikali.

 

Xena VI

L-ort tal-Getsemani. Xi ftit sigar u blat imferrxin `l hawn u `l hinn. Gesu’ jidhol flimkien ma’ l-Appostli (minbarra Guda l-Iskarjota).

NARRATUR: Gesu’, flimkien mad-dixxipli tieghu, jasal fl-Ort tal-Getsemani. Hawnhekk narawh jishar u mbaghad jigi arrestat mis-Sanhedrin u l-Kbarat tal-poplu.

 

GESU’: Uliedi, itolbu issa biex ma tidhlux fit-tigrib.

- Gesu’ jitbieghed xi ftit minn hdejn l-Appostli u jinzel gharkubbtejh. Sadanittant, l-Appostli jibdew jorqdu wiehed wiehed. -

GESU’: Missier, jekk trid int, warrab minni dan il-kalci! Izda tkun maghmula r-rieda tieghek, u mhux tieghi.

- Gesu’ jqum u jerga’ jmur fejn l-Appostli, u jsibhom reqdin. -

GESU’: Pietru, inti rqadt? Ma flahtx tishar siegha wahda mieghi! Nerga’ nghidilkom kollha kemm intom: ishru u itolbu biex ma tidhlux fit-tigrib! Ghax l-ispirtu, iva, jrid. Imma l-gisem hu dghajjef!

- Pawsa qasira. -

- Jidhol Guda l-Iskarjota, flimkien ma’ xi suldati u qaddejja tal-Qassisin il-Kbar. -

GUDA: Isimghuni tajjeb. Lil dak li tarawni nbus, aqbduh mill-ewwel!

- Guda jersaq lejn Gesu’ u jbusu. -

GUDA: Is-sliem ghalik, Mghallem!

GESU’: Guda, bewsa ghazilt biex tittradixxi lil sidek?

- Is-suldati jmeddu jdejhom fuq Gesu’ u jaqbduh. -

- Pietru jislet is-sejf u jaghti daqqa bih lill-qaddej tal-Qassis il-Kbir, Malkus, u jaqtaghlu bicca minn widintu. -

GESU’: Pietru, dahhal dak is-sejf f’postu!! Ghax minn jaghti bis-sejf, bis-sejf stess jinqered!

- Pawsa qasira. -

GESU’: Qiskom hrigtu ghal xi halliel, armati b’dawk is-sjuf u l-bsaten biex tigu taqbdu lili! Jien kont dejjem inkun maghkom fis-sinagoga nghallem, izda intom ma zammejtunix! Imma dan kollu qed jigri biex isehh l-Iskrittura.

QADDEJ: Issa, aqbduh u zommuh sewwa! Imxu halli niehduh ghand il-Qassisin il-Kbar biex jidher quddiemhom.

- Is-suldati johorgu `l barra b’Gesu’ marbut. L-Appostli jitilqu jigru u jaharbu. - 

Muzika. Black- out. Jinzel is-siparju.

 

TMIEM IT-TIENI ATT

 (C) Philip Ellul - Kull Dritt Huwa Riservat.